مرکز اسناد و کتابخانه
مرکز اسناد و کتابخانه در چارچوب تشکیلات معاونت پژوهشی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، در دو بخش کتابخانه و مرکز اسناد فعالیت می‌کند. از اهم وظایف این مرکز، گردآوری و توسعه منابع تخصصی، سازماندهی اطلاعاتی و ایجاد پایگاه‌های اطلاع رسانی، رقمی کردن انواع منابع، انتشار فهرست‌ها و کتاب‌های مبتنی بر اسناد، برگزاری نمایشگاه‌‌های موضوعی، ارائه خدمات اطلاع رسانی و حفاظت و نگهداری منابع اطلاعاتی است. همچنین پشتیبانی از کتابخانههای پژوهشکده‌ها، استان‌ها و پایگاه‌های پژوهشی، با ارائه منابع و خدمات تخصصی، راه اندازی بانک‌های اطلاعاتی و برگزاری کارگاه‌‌های آموزشی انجام می‌گردد.
موضوعات اصلی منابع اطلاعاتی موجود در این مرکز با تنوع شکلی قابل توجه اعم از کتاب، نشریه، گزارش، عکس، فیلم، نقشه و بسیاری انواع شکلی دیگر به مرور زمان به تمام موضوعات مرتبط با میراث فرهنگی، هنرهای سنتی و گردشگری توسعه یافته است. زبان اصلی منابع این مرکز فارسی است ولی تا کنون بیش از ۲۰۰۰۰ جلد کتاب و نشریه به زبان‌های انگلیسی، فرانسه، آلمانی و دیگر زبان‌‌ها گردآوری شده است.
آمار موجودی:
گزارش کوتاهی از آمار منابع موجود به تفکیک کتابخانه، مرکز اسناد و رکورد‌های نرم افزار آذرسا به شرح زیر ارائه می‌شود.
آمار موجودی کتابخانه
زمستان ۱۳۹۷
| نوع مواد | موجودی |
| کتاب فارسی | ۲۳۸۲۵ جلد |
| مرجع فارسی | ۳۲۰۶ جلد |
| کتاب لاتین | ۱۰۸۶۵ جلد |
| مرجع لاتین | ۲۱۹۲ جلد |
| مرجع عربی | ۲۲۴ جلد |
| کتاب چاپ سنگی | ۱۰۵ جلد |
| کتاب خطی | ۸ جلد |
| نشریه فارسی | ۱۴۲۱۱ |
| نشریه لاتین | ۷۶۶۱ |
| لوح فشرده | ۶۵۰ لوح |
آمار منابع موجود در مرکز اسناد
زمستان ۱۳۹۷
| نوع مواد | موجودی |
| نقشه | ۲۰۰۰۰ برگ |
| گزارش | ۱۵۵۰۰جلد |
| پرونده ثبت | ۳۲۰۰۰ پرونده |
| نقشه حریم | ۱۷۵۰ برگ |
| اسناد تاریخی | ۴۰۰۰۰۰ سند |
| برگه پژوهشی | ۳۰۰۰۰۰ برگ |
| عکس | ۸۵۱۹۳ قطعه |
| اسلاید | ۱۱۷۰۰۰ قاب |
| نگاتیو | ۷۸۰۰۰ قطعه |
| فیلم | ۳۲۲۸ حلقه |
| نوار کاست | ۱۰۰۱۷ عدد |
| نوار صدا | ۸۰۰ حلقه |
| نوار ویدئو | ۲۴۳ عدد |
| طرح | ۳۷۸۴ برگ |
| کارت پستال | ۹۵۶ عدد |
| بروشور | ۱۲۶۵ عدد |
| دیسکت (نقشههای معماری) | ۸۱۶ فایل |
آمار ورود اطلاعات در نرم افزار آذرسا
زمستان ۱۳۹۷
| نوع مواد | تعداد رکورد |
| گزارش | ۱۰۷۰۷ |
| نقشه | ۹۷۷۰ |
| عکس | ۱۶۵۷۴ |
| نگاتیو | ۲۵۰ |
| پرونده ثبت | ۲۳۸ |
| نقشه حریم | ۳۲ |
| طرح | ۱۸ |
| کتاب فارسی | ۲۰۵۷۴ |
| کتاب لاتین | ۶۶۴۰ |
| مقاله فارسی | ۸۶۲ |
| مقاله لاتین | ۶۸۹ |
معرفی چند مجموعه مهم:
مجموعه عکسهای هولتسر: مجموعه‌ای است از ۱۰۰۹ قطعه از عکسهای ارنست هولتسر(۱۸۳۵-۱۹۱۱)، مهندس تلگراف آلمانی که برای کشیدن خط تلگراف در استخدام دولت انگلیس در سال ۱۸۶۳ به ایران آمد و در جلفای اصفهان ساکن شد. بخشی از این مجموعه نخستین بار در کتابی با عنوان ایران در یکصد سیزده سال پیش توسط مرکز مردم شناسی در سال ۱۳۵۵ به چاپ رسید. در سال ۱۳۸۲ پس از گذشت سال‌ها، بار دیگر بخش متفاوتی از این مجموعه به همت مرکز اسناد و مدارک میراث فرهنگی چاپ شد. بدون تردید این مجموعه، گنجینه‌ای با ارزش از اطلاعات و تصاویر زندگی مردم ایران به ویژه اصفهان در دوره ناصری است.
مجموعه رستمی: این مجموعه تصویری نفیس و متنوع دربرگیرنده افزون بر ۱۲۰۰۰ عکس، نگاتیو، اسلاید از آثار و اشیای موزه‌ها و بناهای تاریخی کشور و مدارکی از مرتضی رستمی، عکاس موزه ایران باستان، اداره کل باستانشناسی و موسسه آسیایی دانشگاه شیراز است که در سال ۱۳۷۶ طی ۱۰ مرحله به مرکز اسناد و مدارک میراث فرهنگی تحویل داده شده است.
مجموعه نقشههای بناهای تاریخی: این مجموعه شامل ۲۳۹۵ قطعه فیلم لیتوگرافی در ابعاد ۱۲*۹ سانتیمتر است که در تاریخ ۱۳۹۷/۲/۱۹ توسط آقای دکتر اسکندر مختاری به مرکز اسناد پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری اهدا شده است. این مجموعه بر اساس شمارش و تهیه فهرست اولیه، مربوط به ۲۶ استان و حدود ۹۹۰ بنا است.
پروژه‌های مهم در دست اجرا:
- تالیف کتاب جدیدی با سرمایه گذاری بخش خصوصی از مجموعه عکسهای ارنست هولتسر
- راه اندازی سایت اسناد باستانشناسی از سال ۱۲۸۷ تا ۱۳۲۰ با کسب پشتیبانی مالی از موکَپ (کمیته منطقهای آسیا و اقیانوسیه حافظه جهانی) در دو سال پیاپی ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹
- همکاری با اداره کل آرشیوها و کتابخانههای صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران برای آموزش پرسنل مرکز اسناد
- رفع اشکالات قبلی در کانورت اطلاعات به نرم افزار آذرسا و اتصال فایل دیجیتال به رکورد آن
- ایجاد پرتال مرکز اسناد و کتابخانه با امکان سفارش منابع و پرداخت از طریق درگاه الکترونیک
- راه اندازی پایگاه مقالات نشریات تخصصی فارسی و لاتین با بیش از ۳۵۰۰ رکورد و امکان جستجو و دانلود کامل مقاله با توسعه و تکمیل روزانه این پایگاه
- برقراری برنامه مبادلات فرهنگی با مراکز بزرگ کتابخانه‌ای و آرشیوی کشور
عضویت و ارائه خدمات:
این مرکز با توجه به سیاست سازمان میراث فرهنگی کشور و به منظور تسهیل دسترسی پژوهندگان و علاقمندان به منابع میراث فرهنگی، از سال ۱۳۷۸ بر اساس مصوبه هیات وزیران، برای پذیرش عضو و ارائه خدمات به اعضا اقدام می‌کند. مراجعان این مرکز، پژوهشگران، اعضای هیئت علمی، خبرنگاران، دانشجویان و اشخاص حقیقی و حقوقی هستند. استفاده از مرکز اسناد و کتابخانه برای دانشجویان مرکز آموزش میراث فرهنگی، پرسنل سازمان و پژوهشگاه میراث فرهنی و گردشگری رایگان است.
نشانی مرکز اسناد و کتابخانه: خیابان آزادی، نبش بزرگراه یادگار امام، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
ساعات کار: شنبه تا چهارشنبه از ۸ صبح تا ۴ بعد از ظهر به استثنای روزهای تعطیل
نشانی اینترنتی: http://lib.richt.ir
شماره تلفن دفتر مرکز اسناد و کتابخانه: ۶۱۰۶۳۱۳۹ – ۶۱۰۶۳۱۴۰
شماره نمابر دفتر مرکز اسناد و کتابخانه: ۶۱۰۶۳۷۵۴
شماره تلفن مسئول کتابخانه: ۶۱۰۶۳۷۵۸
شماره تلفن مسئول مرکز اسناد: ۶۱۰۶۳۷۶۵
شماره تلفن میز امانت: ۶۱۰۶۳۷۵۶